„Колачиња (Cookies)“

На нашата веб-страница користиме колачиња. Колачето претставува мала датотека којашто се состои од букви и бројки што се запишуваат на Вашиот компјутер. Колачињата не зачувуваат какви било лични податоци, како што се Вашето име или адреса. Можете да го наместите Вашиот веб-прелистувач да ги одбива колачињата или да Ве предупреди секогаш кога колачињата ќе се пратат. Доколку ја одберете таа можност, одредени делови од веб-страницата може да не функционираат како што е предвидено.

Дополнителни опции

logo
  • МК
  • EN
  • AL
  • За Народната банка
    • Гувернер
    • Совет на Народната банка
      • Седници на Советот
    • Цели и задачи
    • Транспарентност
    • Односи со јавноста
      • Ковид-19 – Одговор на Народната банка
      • Соопштенија за печат
        • 2021
        • 2020
        • 2019
        • 2018
        • 2017
        • 2016
        • 2015
      • Говори
      • Интервјуа
      • Известувања
      • Слободен пристап до информации од јавен карактер
      • Овластено лице за прием на пријави од укажувачи
      • Офицер за заштита на личните податоци
    • Организациска шема
    • Стратегија
    • Програма за работа
    • Меѓународни односи
      • Односи со ЕУ
        • Претпристапна помош
          • Соопштенија
          • Презентации и говори
        • Билтени за проекти
      • Односи со меѓународни финансиски институциии
      • Техничка соработка
    • Конференции
      • Виртуелна регионална работилница за статистика во организација на Народната банка на Република Северна Македонија, 11 декември 2020 година
      • 11-та Конференција за плаќањата и пазарната инфраструктура
      • Седма меѓународна истражувачка конференција
      • Меѓународна конференција на високо ниво за монетарна политика и управување со финансиски средства (Мериот Хотел Скопје), 16. Февруари 2018 година
      • Десетта јубилејна конференција за плaќања и пазарна инфраструктура
      • Свечено одбележување на јубилејот по повод 25 години од монетарното осамостојување на Република Македонија
      • Шеста меѓународна истражувачка конференција
      • Петта меѓународна истражувачка конференција
      • Работната група на БИС за Монетарната политика во Централна и Источна Европа
      • Прв регионален форум на Источна Европа и Централна Азија за финансиска вклученост
      • Четврта меѓународна истражувачка конференција: "Справување со структурните ригидности во контекст на ефективноста на трансмисијата на монетарната политика"
      • Трета регионална конференција за финансиска едукација за Европа и Централна Азија
      • Трета меѓународна истражувачка конференција: "На патот кон заздравување и одржлив раст во променетото глобално окружување"
      • Втора меѓународна истражувачка конференција на тема: "Поставеноста на политиките и глобалното опкружување: нов консензус од кризата?"
      • Конференција по повод на одбележувањето 20 години од монетарното осамостојување на Република Македонија
      • Отворање на заеднички Јавен информативен центар на Светска банка и НБРМ
      • 23 Годишна конференција на Групацијата на банкарски супервизори од централна и источна Европа (БСЦИЕ)
      • Конференција: Конкурентноста на земјите на Југоисточна Европа и предизвиците на патот кон ЕУ
      • Работилница: Цените на храната и инфлацијата
      • Работилница: Проблеми во мерењето на инфлацијата
      • Работилница на тема: Енергетска потрошувачка во РМ и нејзиниот ефект врз билансот на плаќања
      • Јубилеј 60 години Централно - банкарски активности во Република Македонија
      • Работилница: Високото ниво на готовите пари во оптек во Република Македонија
    • Годишна награда
    • Финансиска едукација
    • Музеј
    • Библиотека и архив
    • Вработување во Народната банка
  • Монетарна политика
    • Поставеност на монетарната политика
    • Спроведување на монетарната политика
      • Операции на отворениот пазар
      • Задолжителна резерва
      • Расположливи депозити
      • Расположлив кредит преку ноќ
      • Интрадневен кредит
    • Промени на основната каматна стапка на Народната банка
  • Финансиски пазари
    • Аукции на благајнички записи
    • Меѓубанкарски пазар на депозити
      • Меѓубанкарска каматна стапка на пазар на депозити-СКИБОР (Skopje Interbank Offered Rate)
      • Меѓубанкарска каматна стапка на пазар на депозити-МКДОНИА (Macedonian Denar Overnight Index Average)
      • Тргување на меѓубанкарски пазар на депозити
    • Аукции на државни хартии од вредност
    • Девизен пазар
    • Секундарен пазар со хартии од вредност
    • Информации од меѓународните финансиски пазари
  • Финансиска стабилност
    • Извештаи за финансиската стабилност
    • Индикатори за финансиската стабилност
    • Анкети
    • Заштитни слоеви на капиталот
  • Супервизија
    • Банкарска супервизија и регулатива
    • Законска регулатива
      • Лиценцирање
      • Адекватност на капиталот
      • Кредитен ризик
      • Ликвидносен ризик
      • Валутен ризик
      • Останати ризици
      • Супервизија и надзор
      • Сметководство, финансиски извештаи, објавување и ревизија
      • Заштита на потрошувачи при договори за потрошувачки кредити
      • Кредитен регистар
      • Останата регулатива
      • Супервизорски циркулари
      • Нацрт регулатива
      • Заштитни слоеви на капиталот
    • Извештаи, показатели, презентации и обрасци
      • Извештаи за банкарскиот систем на Република Северна Македонија
      • Податоци и показатели за банкарскиот систем на Република Северна Македонија
      • Анализи и презентации
      • Обрасци
      • Алатки
      • Календар на објавување на податоци за банкарскиот систем на Република Северна Македонија
      • Прашалници
    • Банкарски систем на РСМ
    • Организациона структура на супервизијата
    • Капитална Спогодба (Базел II и Базел III)
    • Прашања и одговори
    • Прашања и одговори од девизното работење
    • Порта за иновации
  • Платни системи
    • Македонска платежна инфраструктура
    • Улогата на Народната банка во платните системи
      • Надзорна улога
      • Стандарди за работа на платните системи
    • Регулатива за платните системи
    • Платежна статистика
    • Конференции, новости и публикации
    • Национален совет за платните системи
    • Порта за иновации
  • Македонски пари
    • Книжни пари во оптек
    • Ковани пари во оптек
    • Ковани пари за колекционерски цели
    • Дизајн на новите полимерни пари
    • Листа на успешно тестирани машини
  • Статистика
    • Програма за статистички истражувања 2018 - 2022
    • Календар на објавување на податоци
    • Билтени
    • Монетарна статистика и статистика на каматните стапки
      • Монетарна статистика
      • Статистика на каматните стапки
    • Екстерни статистики
      • Платен биланс
      • Oфицијални девизни резерви и девизна ликвидност
      • Меѓународна инвестициска позиција
      • Директни инвестиции
        • Директни инвестиции - Движења
        • Директни инвестиции - Состојби
      • Портфолио инвестиции (КППИ)
      • Надворешно-трговска размена
      • Надворешен долг
      • Eфективен девизен курс (РЕДК)
    • Финансиски сметки
    • СДДС Плус - Специјален систем за дисеминација на податоци плус
    • Основни економски показатели и цени на недвижности
    • Известувањa за потребите на статистиката
    • Соопштенија за печат
    • НБСтат - Статистички веб портал
  • Публикации
    • Годишни извештаи
      • 2019
      • 2018
      • 2017
      • 2016
      • 2015
      • 2014
      • 2013
      • 2012
      • 2011
      • 2010
      • 2009
      • 2008
      • 2007
      • 2006
      • 2005
      • 2004
      • 2003
      • 2002
      • 2001
      • 2000
      • 1999
      • 1998
      • 1997
      • 1996
      • 1995
      • 1994
      • 1993
      • 1992
    • Месечни информации
      • 2021
      • 2020
      • 2019
      • 2018
      • 2017
      • 2016
      • 2015
    • Квартални извештаи
      • 2020
      • 2019
      • 2018
      • 2017
      • 2016
      • 2015
      • 2014
      • 2013
      • 2012
      • 2011
      • 2010
      • 2009
      • 2008
      • 2007
      • 2006
      • 2005
      • 2004
    • Квартални извештаи за банкарскиот систем
      • 2020
      • 2019
      • 2018
      • 2017
      • 2016
      • 2015
      • 2014
      • 2013
      • 2012
      • 2011
    • Полугодишни извештаи (до 2010)
      • 2010
      • 2009
      • 2008
    • Анкетни истражувања
      • Aнкета за кредитна активност
        • 2020
        • 2019
        • 2018
        • 2017
        • 2016
        • 2015
      • Анкета за инфлациските очекувања (до јули 2017 година)
        • 2017
        • 2016
        • 2015
        • 2014
        • 2013
      • Анкета за инфлациските очекувања и очекувањата за движењето на реалниот БДП
        • 2020
        • 2019
        • 2018
        • 2017
    • Извештај за финансиска состојба на Народната банка
      • 2020
      • 2019
      • 2018
      • 2017
      • 2016
      • 2015
      • 2014
      • 2013
      • 2012
      • 2011
      • 2010
    • Истражување
      • Работни материјали
      • Анализи
      • Економски истражувања (2001-2004)
      • Клуб на истражувачи
        • 1 сесија 01.07.2011
        • 2 сесија 02.09.2011
        • 3 сесија 02.12.2011
        • 4 сесија 02.03.2012
        • 5 сесија 08.06.2012
        • 6 сесија 14.09.2012
        • 7 сесија 07.12.2013
        • 8 сесија 08.03.2013
        • 9 сесија 07.06.2013
        • 10 сесија 26.09.2013
        • 11 сесија 19.12.2013
        • 12 сесија 13.03.2014
        • 13 сесија 12.06.2014
        • 14 сесија 18.09.2014
        • 15 сесија 11.12.2014
        • 16 сесија 19.03.2015
        • 17 сесија 11.06.2015
        • 18 сесија 17.09.2015
        • 19. сесија 10.12.2015
        • 20. сесија 10.03.2016
        • 21. сесија 9.06.2016
        • 22. сесија 15.09.2016
        • 23. сесија 16.12.2016
        • 24. сесија 02.03.2017
        • 25. сесија 01.06.2017
        • 26. сесија 14.09.2017
        • 27. сесија 07.12.2017
        • 28. сесија 15.3.2018
        • 29. сесија 13.6.2018
        • 30. сесија 26.9.2018
        • 31. сесија 13.12.2018
        • 32. сесија 21.03.2019
        • 33. сесија 26.6.2019
        • 34. сесија 20.9.2019
        • 35. сесија 12.12.2019
        • 36. сесија 17.09.2020
        • 37. сесија 17.12.2020
      • Програма за истражувачка дејност
      • Аналитички прилози во кварталните извештаи
      • Збирки на трудови од конференции
      • Разно
    • Библиографии
    • Стратегии
  • Прописи
    • Закони
    • Одлуки
      • Одлуки од областа на операции на финансиските пазари
      • Одлуки од областа на девизното работење
      • Одлуки од областа на платните системи
      • Одлуки од областа на статистиката
      • Одлуки од областа на трезорско работење
        • Управување со книжни и ковани пари
        • Издавање на книжни и ковани пари
      • Одлуки од областа на супервизијата
      • Одлуки од областа на сметководството и финансиското известување
      • Одлука за единствената тарифа на надоместоци за услуги што ги врши Народната банка
      • Одлуки од областа на информатичката технологија
    • Упатства
      • Упатства од областа на операции на финансиските пазари
      • Упатства од областа на девизно работење
      • Упатства од областа на платните системи
      • Упатства од областа на кредитни работи со нерезиденти
      • Упатства од областа на статистиката
      • Упатства од областа на супервизијата
      • Упатства од областа на трезорско работење
    • Супервизорски циркулари
    • Регулатива за државни хартии од вредност
      • Примарен пазар на државни хартии од вредност
      • Секундарен пазар на државни хартии од вредност
    • Прописи и документи од монетарното работење во периодот на монетарното осамостојување

Советот на Народната банка денес ја одржа својата петнаесетта седница

Советот на Народната банка денес ја одржа својата петнаесетта седница на која беше разгледан Извештајот за ризиците во банкарскиот систем во третиот квартал од 2017 година, при што беше констатирано дека и во третото тримесечје од годинава се одржаа стабилноста и отпорноста на банкарскиот систем, што се темели пред сѐ на неговата задоволителна ликвидносна позиција и стабилна и висока солвентност, иако сѐ уште се слаби остварувањата кај основните банкарски активности, кредитната и депозитната активност.  

Во третиот квартал од оваа година, во услови на постепено стабилизирање на очекувањата на домашните економски субјекти, вкупните активности на македонскиот банкарски систем продолжија да растат, односно бележат квартален раст од 0,2%, но забавено во однос на претходниот квартал и во однос на истиот период од минатата година. По минималниот раст на депозитната активност кај банките во вториот квартал од 2017 година, растот на депозитите од нефинансиски субјекти во третото тримесечје од годината забрза, но зголемувањето  сѐ уште е скромно и изнесува 0,4%. Растот на депозитите произлегува од депозитите на домаќинствата, при натамошно намалување на корпоративните депозити. Склоноста за штедење во домашна валута, којашто беше намалена како последица на домашната политичка криза во 2016 година, бавно се враќа, што се согледува преку скромниот раст на денарските депозити од домаќинствата од 0,2%. Генерално, скромниот раст на активностите на банките ја потврдува важноста на депозитите за нивното финансирање, чиј потенцијален раст многу зависи од случувањата и настапот на банките на депозитниот пазар и одржувањето на довербата кај домашните депоненти.

Кредитниот раст продолжи и во третиот квартал од 2017 година со 0,3%, но зголемувањето е побавно во споредба со претходниот квартал за 2,2%. Растот на кредитната активност произлегува од денарските кредити на домаќинствата, при намалена кредитна поддршка за корпоративните клиенти.

Во услови на скромни промени кај кредитната и депозитната активност, во третиот квартал од 2017 година, повеќе дојдоа до израз промените на некои други ставки од билансите на банките. На страната на актива, забележителен е растот од 14% на краткорочните пласмани кај странски банки, при истовремено намалување на вложувањата во хартии од вредност за -5,3%. На страната на пасивата, повисокиот финансиски резултат во третиот квартал од 2017 година, и покрај неговиот пад на годишна основа, го определи растот на вкупниот финансиски потенцијал на банкарскиот систем. Истовремено, во третиот квартал од 2017 година обврските кон матичните субјекти на банките забележаа пад за -12,2%, имајќи го предвид очекуваниот привремен карактер на растот на овие обврски остварен во второто тримесечје од годината, за потребите за исплата на дивиденда.

Показателите за материјализација на кредитниот ризик се одржаа на стабилно ниво. Вкупните нефункционални кредити на банкарскиот систем се намалија за 2,0%, на квартална основа, што е најмногу резултат на затворањето на нефункционалните побарувања од нефинансиски друштва со преземање средства, коишто биле воспоставени како обезбедување за тие побарувања. Учеството на нефункционалните во вкупните кредити на нефинансискиот сектор забележа извесно квартално намалување од 0,2 процентни поена и достигна ниво од 6,6%. Намалувањето на учеството на нефункционалните во вкупните кредити беше присутно во сегментот на нефинансиски друштва и на 30 септември годинава изнесуваше 10,4%, каде што нефункционалните кредити забележаа побрз квартален пад, во споредба со намалувањето на кредитната активност на банките кон овие клиенти. Наспроти тоа, нефункционалните кредити на домаќинствата бележат забрзан раст присутен уште од почетокот на 2017 година, што при истовремено зголемување на пролонгираните кредити и на кредитите кај кои задоцнувањето е помеѓу 61 и 90 дена, укажува на потребата од повнимателно следење и на ова портфолио. Сепак, повисокиот кредитен раст кон домаќинствата го одржува учеството на нефункционалните во вкупните кредити на стабилно ниво од 2,6%, на 30 септември годинава. Високата покриеност на нефункционалните кредити со издвоената исправка на вредноста од 78,3%, при задоволителен обем и квалитет на сопствените средства на банките ги ограничува ризиците од евентуална целосна ненаплатливост на овие кредити за солвентноста на банките.

Ликвидноста на банкарскиот систем е на задоволително ниво, отсликано преку релативно стабилното учество на ликвидните средства во вкупната актива и задоволителната покриеност на краткорочните обврски и депозитите од домаќинства со ликвидните средства. Во третиот квартал од 2017 година, во услови на забавен раст на вкупните извори на финансирање, ликвидните средства на македонскиот банкарски систем забележаа скромно намалување за -0,5%.  Малиот квартален пад на ликвидните средства предизвика минимално намалување на показателите за ликвидноста на банкарскиот систем, присутно само кај показателите за денарската ликвидност. Наспроти тоа, во третиот квартал од 2017 година, дојде до стеснување на јазот меѓу средствата и обврските според нивната договорна преостаната рочност, во поголем дел од анализираните рочни сегменти, но најмногу во сегментот до седум дена.

Показателите за профитабилноста на банкарскиот систем во првите девет месеци од 2017 година и натаму се на солидно ниво, и покрај оствареното намалување во споредба со истиот период од 2016 година. Добивката на банкарскиот систем забележа пад на годишна основа, за првпат по шестгодишниот континуиран раст, кој беше особено висок во последните неколку години. Намалениот финансиски резултат е последица на зголемениот трошок за исправка на вредноста на финансиските средства, како и на прилично забавениот раст на нето каматните приходи, пред сѐ заради поголемиот пад на нето каматните приходи од нефинансиските друштва, но и позначителното забавување на растот на овие приходи од домаќинствата. Оттука, невообичаено за традиционалниот македонски банкарски систем, во првите три квартали од 2017 година, некаматните приходи на банките, особено нето-приходите од провизии и надоместоци, имаа највисок придонес, од две третини, во растот на вкупните приходи од редовно работење. Сепак, банките и натаму испорачуваат високи стапки на поврат на просечниот капитал и на просечната актива, од 12,6% и 1,4%, соодветно. Воедно, на годишна основа, оперативната ефикасност на банките забележа подобрување, при што оперативните трошоци зафаќаат половина од вкупните приходи од работењето, што претставува подобрување за половина процентен поен.

Показателите за солвентноста и капитализираноста на банкарскиот систем се зголемија во третиот квартал од 2017 година, што е пред сѐ резултат на растот на капиталните позиции, во услови на прилично скромен раст или дури и намалување на одделните категории активности. Растот на сопствените средства, заради издавањето нови субординирани инструменти, при истовремено намалување на активата пондерирана според ризиците, како последица на помалата кредитна активност со нефинансиските друштва, овозможија подобрување на стапката на адекватност на капиталот до ниво од 16,2%. Освен обврската за исполнување на зашитниот слој за зачувување на капиталот, согласно со регулативата, почнувајќи од 30 септември годинава, системски значајните банки се обврзани да исполнат барем половина од утврдениот заштитен слој на капиталот за системски значајни банки. Овој износ на заштитен слој на капиталот ангажираше дополнителни 3,9% од сопствените средства на банкарскиот систем. Резултатите од спроведеното стрес-тестирање во овој квартал ја потврдуваат стабилноста на банкарскиот систем и неговата отпорност на шокови, при што адекватноста на капиталот на банкарскиот систем не би се намалила  под 8%, при ниту една од извршените симулации.

Заради позитивните ефекти врз кредитната активност на банките и севкупната домашна економија, на оваа седница Советот одлучи повторно да ја продолжи примената на нестандардната мерка за намалување на основата за задолжителна резерва во денари на деловните банки за износот на новоодобрените кредити на нето-извозниците и на домашните производители на електрична енергија за дополнителни две години. Следствено, се очекува дека банките ќе продолжат со активна кредитна поддршка на овие компании преку широка понуда на нови кредитни производи и поповолни каматни стапки заради натамошен пораст на придонесот на ова кредитирање за зголемувањето на кредитите на корпоративниот сектор во целина.

На седницата беа разгледани и донесени и Oсновните политики за сметководствено евидентирање и финансиско известување на Народната банка на Република Македонија, со цел усогласување со новиот меѓународниот стандард за финансиско известување (МСФИ) 9 – Финансиски инструменти и напуштањето на примената на МСС 39 Финансиски инструменти – Признавање и мерење. Советот ја донесе и Програмата за работа на Народната банка на Република Македонија за 2018 година, којашто содржи детален преглед на планираните активности за претстојната година. Во рамки на актите коишто се однесуваат на работењето на централната банка за следната година, Советот ги разгледа и ги усвои и Програмата за работа на Дирекцијата за внатрешна ревизија за 2018 година и Среднорочната програма за работа на оваа Дирекција за периодот 2018 - 2020 година. На денешната седница, Советот на Народната банка на Република Македонија ги разгледа и ги усвои и Финансискиот план, Планот за инвестиции и Планот за јавните набавки за 2018 година.

Советот разгледа и други прашања од својата надлежност.

НАРОДНА БАНКА НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА

Почетна За Народната банка Односи со јавноста Соопштенија за печат 2017
  • Гувернер
  • Совет на Народната банка
  • Цели и задачи
  • Транспарентност
  • Односи со јавноста
    • Ковид-19 – Одговор на Народната банка
    • Соопштенија за печат
      • 2021
      • 2020
      • 2019
      • 2018
      • 2017
      • 2016
      • 2015
    • Говори
    • Интервјуа
    • Известувања
    • Слободен пристап до информации од јавен карактер
    • Овластено лице за прием на пријави од укажувачи
    • Офицер за заштита на личните податоци
  • Организациска шема
  • Стратегија
  • Програма за работа
  • Меѓународни односи
  • Конференции
  • Годишна награда
  • Финансиска едукација
  • Музеј
  • Библиотека и архив
  • Вработување во Народната банка
  • A+
  • A-

{{Title}}

{{Intro}}
{{{Content}}}
{{#hasElements Images}}
{{#each Images}} {{#showInline ShowInGallery IsThumbNail}}
{{{dataImg this params="?width=886"}}}
{{/showInline}} {{/each}}
{{#each Images}} {{#showInline ShowInGallery IsThumbNail}}
{{{dataImg this params="?width=200&height=100"}}}
{{/showInline}} {{/each}}
{{/hasElements}}

ИНФЛАЦИЈА


КУРСНА ЛИСТА

Држава

Единицa валута

Среден курс во денари

EUR

Повеќе

КУРСНА ЛИСТА

за период: -

Држава Шифра Единицa валута Куповен курс во денари Среден курс во денари Среден курс во денари Продажен курс во денари

ОСНОВНИ КАМАТНИ СТАПКИ НА НАРОДНАТА БАНКА

Инструмент
Каматна стапка
Благајнички записи 

1,50%

Расположлив кредит преку ноќ
2,00%
Расположлив депозит преку ноќ

0,15%


Промени на основната каматна стапка

Стапки на задолжителната резерва на банки

Обврски во:
Домашна валута
8,00%
Домашна валута со валутна клаузула
50,00%
Странска валута
15,00%


Операции на финансиските пазари

Аукции на благајнички записи
Аукции на државни хартии од вредност
Аукции на репо трансакции


Референтна стапка за пресметување на стапката на казнената камата

1,5%

 

Каматни стапки на денарски депозити без валутна клаузула

1,35%

СКИБОР
Имот на банките и штедилниците наменет за продажба

Сите права задржани © 2017

Почитувани, доколку имате проблем со пристапување до веќе објавените податоци, ве молиме обратете се на телефонот за техничка поддршка: 3108 206. За останатите потреби телефонска централа 3108 108 | [email protected] (контакт).

Народна банка на Република Северна Македонија
Следете нѐ

  • почетна
  • веб мапа
  • веб инфо
  • ЧПП
  • корисни врски
  • политика за приватност
  • ново на социјалните мрежи
  • контакт
  • имот на банките и штедилниците наменет за продажба